Formula Empirik

1. Formula empirik sesuatu sebatian ialah formula kimia yang menunjukkan nisbah paling ringkas bilangan atom tiap-tiap unsur yang terdapat dalam sebatian itu.
2. Perkataan empirik bermakna maklumat diperolehi daripada pemerhatian, eksperimen atau pengalaman.

Contoh:

Bahan Kimia	Formula Molekul	Formula Empirik
Glukosa	C6H12O6	CH2O
Air	H2O	H2O
Karbon Dioksida	CO2	CO2
Benzena	C6H6	CH
Butana	C4H8	CH2

Mencari Formula Empirik

Formula empirik suatu sebatian dapat ditentukan dengan mengikut langkah-langkah berikut:
Langkah 1:  Mula-mula, tentukan jisim atau peratus komposisi mengikut jisim setiap unsur yang berpadu.
Langkah 2:  Kemudian tukarkan unit jisim dalam gram kepada mol atom.
Langkah 3:  Seterusnya, hitungkan nisbah yang paling ringkas bagi bilangan mol atom setiap unsur yang telah bergabung.
Langkah 4:  Berdasarkan langkah 3, formula empirik sebatian itu ditulis.

Contoh:
Dalam satu tindak balas kimia, 4.23g ferum bertindak sepenuhnya dengan 1.80g gas oksigen, menghasilkan satu besi oksida. Tentukan formula empirik besi oksida itu. [Jisim atom relatif: Ferum = 56; Oksigen = 16]

Contoh:

Unsur	Fe	O
Jisim	4.23g	1.80g
Bilangan mol	$\frac{4.23}{56}=0.0755$	$\frac{1.80}{16}=0.1125$
Nisbah ringkas	$\frac{0.0755}{0.0755}=1$	$\frac{0.1125}{0.0755}=1.5$
Nisbah dalam nombor bulat	2	3

Formula empirik ferum oksida itu = Fe₂O₃